Vragenbank

Een palletwagen is in principe een hef- en transportmiddel en moet voldoen aan de EG Machine Richtlijn.

Met name in bijlage 1, in de art. 1.7.3, 4.3.3 en 4.4.2. staat vermeld welke gegevens moeten zijn bijgevoegd.

Zo moet de WLL op de machine zijn vermeld. Daarnaast zijn de firmanaam van de fabrikant, CE-markering, serie/typeaanduiding en bouwjaar verplicht.

In feite is het zo dat een machine (dus ook een palletwagen) niet in gebruik mag worden gegeven door de werkgever als hij niet van CE markering en genoemde aanduidingen is voorzien!

Een palletwagen zonder merkplaatje is verdacht omdat genoemde gegevens verwijzen naar fabrikanten- of typekeuring.

Een CE markering alleen is dus niet voldoende, omdat deze veel ten onrechte wordt gebruikt en bij navraag wordt uitgelegd als “Chinese Export”.

Als de betreffende wagens in goede staat zijn en door een EKH bedrijf worden gekeurd is het mogelijk een merkplaatje met de ontbrekende gegevens aan te (laten) brengen.

De nota van toelichting bij het staatsblad 135 betreffende de wijziging van art 7.23d is echter duidelijk, zie hieronder:

Artikel I, onderdeel A
De behoefte aan het terugdringen van oneigenlijk gebruik van artikel 7.23d (oud) Arbobesluit enerzijds en de behoefte aan de inzet van werkbakken in situaties die artikel 7.23d (oud) niet mogelijk maakte, is thans gerealiseerd door in artikel 7.23d enerzijds het gebruik van werkbakken voor arbeid verricht door personen zowel op het niveau van een werkplan als op de concrete arbeidsplaats strakker te reguleren (definitie werkbak, noodzaaktoets, beoordeling door een en dezelfde gecertificeerde hogere veiligheidskundige, snelheid verplaatsen last en windsnelheid) en anderzijds iets meer ruimte te bieden aan het gebruik van werkplatforms voor het vervoer van personen bij onder andere de sanering van asbesthoudende daken.

Het nieuwe artikel 7.23d ziet op alle vormen van gebruik van werkbakken en werkplatform voor arbeid verricht door van personen aan hijswerktuigen. Hierbij hangen de werkbakken of werkplatforms vrij aan een kabel. Arbeid verricht door personen in werkbakken gekoppeld aan hefwerktuigen is niet meer toegestaan, omdat er inmiddels een ruime beschikbaarheid is van werkbakken die bevestigd zijn aan hefwerktuigen voorzien van een typekeur voor het gebruik van vervoer van personen. Van beide begrippen werkbak en werkplatform zijn definities opgenomen in het Arbobesluit.
 

Deze bak valt onder de definitie van hefgereedschap. Moet als zodanig voldoen aan minimale eisen van de Machinerichtlijn (Eenmalige beproeving bij nieuwlevering en CE-markering etc.!)
Na nieuwlevering moet de bak jaarlijks worden geïnspecteerd op goede staat door een deskundig persoon.
Hijs- en bouwbedrijven zijn geneigd dit soort hefgereedschappen onder transporthouders te schuiven.
Dat scheelt, vooral in de bouw, een hoop “gedoe” (inspectiekosten).
Deze middelen kunnen dan worden gezien als arbeidsmiddelen.
Volgens de Arbowet is de werkgever verplicht de veiligheid hiervan, “zo vaak zulks nodig om een veilig gebruik te garanderen”, te controleren.  
Als de werkgever meent dit in eigen beheer te kunnen uitvoeren prima!
Een deskundig persoon geeft extra bewijskracht.
 

Bedoelde jukken onder de definitie van hijs- of hefgereedschap uit de Machinerichtlijn:
Niet vast met de hijs- of hefmachine verbonden onderdeel of uitrustingsstuk voor het hijsen of heffen van een last, dat tussen de machine en de last, of op de last zelf, wordt aangebracht dan wel bestemd is om een integrerend deel van de last uit te maken, en dat afzonderlijk in de handel wordt gebracht.

Hijs- of hefverrichting wordt in de Machinerichtlijn als volgt omschreven:
Verplaatsing van ladingseenheden bestaande uit goederen en/of personen waarbij op een bepaald moment een verandering van niveau vereist is.

Deze jukken zijn bedoeld lasten in opgehangen positie (verandering van niveau) te verplaatsen. Beide definities dus geldend.
Hijsgereedschappen dienen volgens het Arbobesluit tenminste 1x per jaar door een deskundige te worden geïnspecteerd.

Volgens de Machinerichtlijn moet het gehele samenstel voorzien zijn van een CE-markering, een gebruiksinstructie en een Certificaat van beproeving.
In het Technisch Dossier (behoeft niet te worden meegeleverd) moet een sterkteberekening zitten volgens de geharmoniseerde norm NEN-EN 13155, een materiaalspecificatie, lasvoorschriften en de kwalificatiebewijzen van de lasser(s).
Het misverstand is hier wellicht dat de Machinerichtlijn aanlashaken en -ogen ziet als hijsgereedschap). De meegeleverde certificaten betreffen in dit geval slechts enkele gebruikte onderdelen! 
De beproeving moet worden uitgevoerd met “daarvoor geschikte uitrusting” en de proeflast van het geheel moet 200% zijn!
Een EKH-bedrijf kan deze beproeving uitvoeren en daarna een Certificaat Hijsmiddelen (tevens IIA-verklaring) afgeven, indien de fabrikant aan al zijn verplichtingen heeft voldaan.

Hier geldt de norm NEN-EN 818-4.
Voor een buitenhoek tot 45˚ (tot 90˚ tophoek) is de maximum last =
1,4 x 16 = 22,4 ton

Voor een buitenhoek groter dan 45˚ tot 60˚ is de maximum last =
1 x 16 = 16 ton

Deze waarden gelden voor algemeen gebruik, hetgeen betekent dat met deze tweesprong bij een tophoek van 97˚ (buitenhoek is dan 48,5˚) geen zwaardere last mag worden gehesen dan 16 ton!

Is de tweesprong voor een speciale last bestemd (hij moet dan vast zijn verbonden zijn, bijv. zoals bij een spreader) dan mag de maximaal te hijsen last worden berekend, uitgaande van de WLL per kettingpoot.

De formule is dan als volgt:
Maximum last=
2 x WLL (poot) x cos 48,5˚
En wordt dus:
Maximum last=
2 x 16 x 0,6626 = 21,2 ton

Beproeving van elke hijsbalk is noodzakelijk en verplicht volgens NEN-EN 13155 met 200%, hier komt men met beperkte productie niet onderuit! Daarnaast moeten een fabrikantenverklaring (model IIA) en gebruiksinstructies worden afgeven.
Voor een beperkt aantal is keuring en beproeving door EKH-bedrijf (of eventueel onder toezicht) het goedkoopst!

Witte banden zijn slecht tegen UV beschermd, daarom moeten de vezels van hijsbanden gekleurd zijn.
Zonder die bescherming die in NEN-EN 1492 (geharmoniseerde norm) is voorgeschreven zijn banden uitsluitend geschikt voor eenmalig gebruik.

Een veiligheidsfactor niet is voorgeschreven voor hijs- en hefgereedschappen die van “constructiestaal” worden geconstrueerd.
Het is gebruikelijk met de maximaal optredende materiaalspanningen niet hoger te gaan dan 50% van de 0,2 vloeigrens van het materiaal.
Dan kom je uit op een factor 3,5 á 4 (ongeveer gelijk aan de gebruiksfactor voor kettingwerk).
Voor one-way-toepassingen niet hoger gaan dan 60% van de 0,2 vloeigrens!
Elk oog beproeven is niet nodig, het gaat bij plaatogen vooral om de lassen. Daarom een lasvoorschrift en 1 oog/100 stuks beproeven!
Vergeet hierbij niet dat ook zelfgemaakte hijsgereedschappen/-constructies voor gebruik moeten worden beproefd door een gecertificeerd EKH-bedrijf!

Ook dit soort “statische” zaken vallen onder “arbeidsmiddelen”.
Vervolgens zegt art. 7.4a Arbobesluit dat deze “zo vaak zulks nodig, om een veilig gebruik te kunnen garanderen, moeten worden gekeurd”.
De keuringen moeten worden uitgevoerd door een deskundige.
Als zodanig is er dus een wettelijke verplichting, maar de wet zegt voor deze zaken niet hoe vaak keuring moet worden uitgevoerd.
In feite is de beoordeling hoe vaak en wie deskundig is een zaak (verantwoordelijkheid) van de werkgever.
 

Het inkorten van een bovenloopkraan is een ingrijpende verbouwing van een bestaande “machine”. In feite ontstaat er een nieuwe “machine”. Degene die deze nieuwe machine produceert en in gebruik geeft, is de “fabrikant”.
De Machinerichtlijn is daar vrij duidelijk in!
Een nieuwe CE opmaak is dan een wettelijke verplichting voor de nieuwe fabrikant.
De nieuwe machine zal voor ingebruikname (ook al is dat eigen gebruik) moeten worden beproefd en beoordeeld op veilige werking.
Dit kan door een EKH kraankeuring uit te laten voeren.
Voldoet de nieuwe fabrikant niet aan een nieuwe CE tijdens de EKH keuring dan is dat minimaal risicoklasse 2.

Hierover staat in het Warenwetbesluit machines art 3. :
“Machines en veiligheidscomponenten zijn zodanig ontworpen, samengesteld en vervaardigd, hebben zodanige eigenschappen en zijn van zodanige vermeldingen voorzien, dat zij bij gebruik overeenkomstig hun bestemming geen gevaar opleveren voor de veiligheid of gezondheid van de mens of voor de veiligheid van zaken, wanneer zij op passende wijze zijn geïnstalleerd en onderhouden. Zij voldoen aan de in bijlage 1 van de richtlijn opgenomen fundamentele eisen.”
Met richtlijn wordt in dit Warenwetbesluit bedoeld de EG-Machinerichtlijn.

 

Bij een Talurit® verbinding wordt de kabel vastgehouden door de wrijving tussen kabel en klemmateriaal (aluminiumlegering).
De juiste keuze van de klemmaat en matrijsmaat is afhankelijk van de vullingsgraad van de staalkabel. Deze worden aangegeven in de norm!
Als de klembus recht is na de persing (dit is afhankelijk van de matrijsvorm), dan is het belangrijk dat het dode part van de staalkabel na de persing uit de klem steekt of tenminste gelijk is met de klem.
Dit is om te kunnen controleren of de staalkabel tijdens gebruik niet slipt in de klem.
Aan de rechte klembus zitten nadelen, zoals grote kans op beschadigingen bij het onder een last wegtrekken en handverwondingen door uitstekende draden (dode part).
Is de matrijsvorm zo dat de klembus aan de kabelzijde conisch afloopt, dan zijn bovenstaande nadelen er niet, mits het dode part door de klembus blijft afgeschermd.
Bij deze vorm is de controle op de betrouwbaarheid (niet slippen) onmogelijk geworden.
Daarom is het gaatje waardoor het uiteinde van het dode part zichtbaar is, verplicht. Het is ook een controle dat het terug gestoken part (dode part) over voldoende lengte in de klem is meegeperst.

Deze vraag wordt vaker gesteld!
Meestal wordt er gedacht: “als we er (het hijsgereedschap) een ruk aan geven en het blijft heel, dan is het goed!”.
De wet zegt (art. 7.20 Arbobesluit):
“Hijs- en hefgereedschap wordt tenminste 1x per jaar door een deskundige natuurlijke persoon, rechtspersoon of instelling op zijn goed staat onderzocht waarbij het zo nodig wordt beproefd.   
Deze persoon of instelling beschikt over de daarvoor benodigde uitrusting”.

Uit de vraagstelling blijkt onvoldoende deskundigheid.
De antwoorden op de vragen zijn terug te vinden in het EKH digitale handboek deel 1, onder 6.1 “Statisch beproeven”.

Eindschakelaars op scheepskranen moesten vroeger inderdaad mechanisch gedwongen zijn.
Omdat mechanische schakelaars aan boord van schepen regelmatig vol staan met zeewater is deze eis vervallen.
Het is verstandig om volledig gesloten benaderingsschakelaars toe te passen.

Het is inderdaad een kwestie van produceren volgens Machinerichtlijn (en geharmoniseerde EN-normen).
Keuring en beproeving door een EKH-bedrijf is aan te raden i.v.m. de afgifte van een EKH-certificaat.
Denk aan het aanbrengen van een CE-markering en afgeven van een goede gebruiksaanwijzing met opbouwinstructies!

Een echt deskundig onafhankelijk instituut op dit gebied (hijsbanden) kennen wij niet in Nederland.
De leverancier of fabrikant van de band kan echter vrijwel zeker uitsluitsel geven omtrent de oorzaak.

De hijsogen die worden bedoeld worden behandeld in het digitale handboek deel 1, hoofdstuk 26 “Hijsondersteuningen, vaste ogen ed.”.
De proefbelasting (alleen nieuw of na reparatie) is 125%. Daarna alleen jaarlijkse inspectie.
Let op: in pompgebouwen kan het vochtig zijn, zeker als de bevestigingsbouten in beton zitten is eventuele corrosie slecht te constateren! Goede conservering is dus geboden!
 

De opleidingen tot EKH-keurmeesters worden gegeven door VTC (Verticaal Transport Centrum) in Ede.
Zie hiervoor de website van VTC

De materiaalbak moet jaarlijks worden geïnspecteerd.
De viersprong moet ook jaarlijks worden geïnspecteerd en 4 jaarlijks worden gekeurd. Dat laatste houdt in: keuring door een ‘deskundig persoon of -inrichting’.
Voor het kettingwerk (sluitings- en topschalm) betekent dit tevens beproeving (EKH-bedrijf).

Bij mijn weten zijn er geen eenduidige eisen voor eindstoppen op monorailbalken etc. Wel dat ze effectief moeten zijn (Machinerichtlijn), hetgeen inhoudt dat ze geschikt moeten zijn om de loopkat mechanisch-/menskracht aangedreven op veilige wijze te stoppen.
Fabrikanten van loopkatten geven vaak specifieke voorschriften voor de eindstoppen. Wellicht dat daar het geleerde voorbeeld vandaan komt?

Inderdaad wordt voor bergingsgereedschappen (tractie) een gebruiksfactor van minimaal 2 gehanteerd (net als bij sjorgereedschap).
Het klopt dus dat een (hijs)sluiting met een WLL van 6,5 ton zwaar genoeg is voor een bergingslier met 10 ton trekkracht!
Omdat het om kettingwerk voor hijsdoeleinden gaat wordt aanbevolen deze sluitingen dan voorzien van een andere WLL, namelijk 10 ton, met de toevoeging T (van Tractie).
De originele WLL 6,5 ton wordt dus weggeslepen en WLL. T .10 ton ingeslagen om misverstanden te voorkomen (deze sluitingen mogen dus nooit voor hijswerkzaamheden worden gebruikt!).  
Overigens: bergingswerkzaamheden zijn inderdaad niet zonder risico (eerder risicovol) omdat men vaak doorgaat tot breuk!

Dit staat in de EKH werkvoorschriften Deel 2 beschreven!
Is er niets meer bekend en de constructie vertoont geen gebreken, dan moet de sterkte rekenkundig worden vastgesteld zodat daaruit de max. belasting (WLL) kan worden bepaald.
Zo kan ook het maximum kippend moment worden gevonden, indien het bijvoorbeeld hijsarmen betreft, waardoor er een uitspraak kan worden gedaan voor welke heftrucks de arm geschikt is.
Het EKH-bedrijf kan dan een identificatie plaatje aanbrengen en indien van toepassing een lasttabel.

De opmerking van de klant is onzes inziens niet terecht. De info die het EKH-certificaat geeft is meer dan volledig.
De 1e zin gaat volledig op, zowel bij nieuwlevering als bij herkeuring/-beproeving. Als bij herkeuring de fabrikant niet kan worden achterhaald wordt er geen certificaat afgegeven, maar wordt volstaan met een EKH-keuringsrapport voor hijsbanden.
Wat betreft de 2e zin:
Uiteraard is het EKH-bedrijf als leverancier ervoor verantwoordelijk na te gaan of de door hen geleverde hijsbanden voldoen aan de eisen die in de EKH-werkvoorschriften aan nieuwe hijsbanden worden gesteld voldoen. Een van die eisen is dat de fabrikant beschikt over een gecertificeerde kwaliteitscontrole waardoor het EKH-bedrijf niet in persoon aanwezig behoeft te zijn!

Er is wel wat veranderd.
Zo hebben we te maken met de Arbeidsomstandighedenwet en deze schrijft voor dat de werkgever ervoor moet zorgen dat alle arbeidsmiddelen veilig zijn en blijven (werkgever is degene die de ander onder zijn gezag laat werken en werknemer is de ander).
Arbeidsmiddelen zijn alle zaken die worden gebruikt om arbeid te verrichten, dus ook de hellingsleden/-wagens en optrekapparatuur. Al deze arbeidsmiddelen moeten minimaal 1x/jaar worden gekeurd!

De minimum gebruiksfactoren (vroeger veiligheidsfactoren) zijn in de Machinerichtlijn vastgelegd voor kettingwerk: 4, hijsbanden en touwwerk: 7, staalkabels: 5.
Er valt natuurlijk nog veel meer over te zeggen maar kortheidshalve wordt verwezen naar het te op de EKH site te downloaden boekje: “Bedrijfsvoering hijs- en hefgereedschap”.

Voor dit soort voorzetapparatuur gelden bijzondere eisen. Volgens de Machinerichtlijn zijn deze kraanarmen verwisselbare uitrustingsstukken (art.2.b.), zij veranderen de functie van de machine (vorkheftruck).
Voor het gebruik (of in gebruik geven) geldt als voorwaarde dat de stabiliteit van de heftruck niet in gevaar komt, hetgeen betekent dat ze niet voor iedere truck geschikt zijn!
Voor de beproeving (bij nieuwlevering of na reparatie) is montage op een heftruck noodzakelijk. Inspectie kan worden uitgevoerd zonder heftruck.
 

Uiteraard is beproeving noodzakelijk na fabricage. Dat kan door een EKH-bedrijf (OdH) worden uitgevoerd.
Hierbij dient vooral op de veiligheid (grip) en deugdelijkheid te worden gelet.
Voorts dient de fabrikant een CE-markering, een WLL en zijn naam (of logo) op het gereedschap aan te brengen.
Uiteraard dient de fabrikant een technisch dossier aan te leggen
(met daarin o.m. het beproevingscertificaat) en een gebruiksaanwijzing af te geven aan de gebruiker.

Omdat je niet kunt controleren of het moment waarmee de bout moet worden aangedraaid ook daadwerkelijk zorgt voor de beoogde trekspanning in de bout is dit verboden!
(De dop kan dragen op de bout).

Het gebruik van de H-lijst door EKH-bedrijven is om de herkenning van de fabrikant te vergemakkelijken (geldt ook voor Grade 100).

Daarnaast weet je dan zeker dat het kettingwerk is gekeurd door de Berufsgenossenschaften.

Voor de Machinerichtlijn is het voldoende dat een CE-, een WLL- en fabrikantenaanduiding is aangebracht.

E.e.a. betekent dat dit kettingwerk ‘gewoon’ kan worden goedgekeurd.
 

Ja dat mag, het is zelfs bij grote bedrijven met veel voorraad gebruikelijk om het zo te doen.
Uiteraard moeten de opslag en registratie goed verzorgd zijn!
 

Eigenlijk is het niet van belang hoe de wetgever tegen deze zwenkarm (of deksellichter) aankijkt.
Belangrijker is het hoe de eigenaar/werkgever ernaar kijkt!
Het is een arbeidsmiddel en voor de veilige werking ervan is de werkgever verantwoordelijk.
Hij kan via een Risicobeoordeling (als onderdeel van een RI&E) bepalen hoe vaak deze zwenkarm moet worden onderzocht (geïnspecteerd) of beproefd, want zo staat het in de wet!
Hij kan de zwenkarm ook met de jaarlijkse inspectie/ - keuring van zijn overige hijs- en hefmiddelen laten meenemen.
 

Ja dat mag, mits de haak groot genoeg is voor de 2 topschalmen (naast elkaar).
 

Of het een hef- of hijswerktuig is maakt hier geen verschil. Een vangbeveiliging is zeker voorgeschreven indien er zich personen onder of direct bij de transporteur bevinden (ook als deze niet wordt gehesen). Ook indien er, door het vallen van de ophaalbrug en transporteur, grote schade ontstaat aan de installatie en/of omgeving is het raadzaam dat risico te verkleinen.
In zijn algemeenheid moet er worden gezegd dat hier het maken van een Risico-Inventarisatie vereist is.

Zie hiervoor de bijlage bij de Richtlijn Arbeidsmiddelen art.2.3. :


Elk arbeidsmiddel moet zijn voorzien van een bedieningssysteem waarmee het op veilige wijze volledig kan worden stop gezet .
Elke werkplek moet zijn voorzien van een bedieningssysteem waarmee, naar gelang van het risico, hetzij het gehele arbeidsmiddel, hetzij een deel daarvan kan worden stilgelegd, zodat het arbeidsmiddel in veilige toestand is. De stopopdracht aan het arbeidsmiddel moet voorrang hebben op startopdrachten. Wanneer het arbeidsmiddel of de gevaarlijke onderdelen ervan tot stilstand zijn gekomen, moet de energievoorziening van de betrokken aandrijfmechanismen onderbroken zijn.
 

Een bedrijfsurenteller levert het “harde” bewijs dat de kraan daadwerkelijk weinig wordt gebruikt. Dat is een gegeven waarvan kan worden uitgegaan bij het opstellen van een RI&E.
Wat de urenteller niet oplevert is de mate van belasting van de kraan, een gegeven dat eveneens van belang is voor de bepaling van de mogelijkheid om de jaarlijkse keuring te verlengen.
Overigens zijn deze gegevens, door een deskundige voor het opstellen van een RI&E, ook in te schatten, aan de hand van een observatie in het bedrijf.
Met behulp van een RI&E wordt bepaald welke werkzaamheden in het bedrijf worden verricht en waarvoor en wanneer de kraan wordt ingezet en welke risico’s zich daarbij voordoen.
De eigenaar van de kraan (werkgever) kan deze gegevens voor een groot deel ook aanleveren, het is immers in zijn belang dat de risico’s binnen een acceptabel niveau blijven!
Hoe zinvol in dit geval de plaatsing van een urenteller is, is moeilijk te zeggen.
Aangenomen mag worden dat de keurmeester hier een goede aanbeveling heeft gedaan.
 

Een hijsbewijs is wettelijk verplicht voor mobiele kranen met een lastmoment (dat is vlucht x last) boven de 10 Tm.

Daarnaast:
Indien u de kraan zelf importeert, u de “verantwoordelijke instelling” (namens de fabrikant) bent (zie Machinerichtlijn).
M.a.w. u bent “aansprakelijk voor het product” en zal moeten verklaren (CE) dat de kraan voldoet aan de Machinerichtlijn.

Ik beveel u aan contact op te nemen met VTC.
 

De slipkoppeling is een mechanische overbrenging die bij een bepaald moment gaat slippen.
Het is mij totaal onbekend dat de slipkoppeling ook in een elektronische uitvoering geleverd kan worden. Als u daar meer gegevens over heeft laat ik me graag informeren.

Met bovenstaande in acht genomen is een slipkoppeling dus en mechanische overbrenging. De verschillende fabrikanten waaronder Vicinay (blz. 12) die kettingtakels levert heeft dit ook in zijn ontwerp meegenomen.
Nu hebben we in de EKH-werkvoorschriften opgenomen dat de slipkoppeling in ieder geval op 125% ingesteld dient te worden.
Heeft het object naast de slipkoppeling nog een elektronische overlastbeveiliging dan zal deze op 110% ingesteld worden.
In de praktijk zal de slipkoppeling dan nooit aangesproken worden en tijdens het jaarlijks onderhoud is het dan slechts te controleren met een slipkoppelingtester of deze functioneel is en op welke instelling deze staat.

Heeft een hijsobject echter alleen een slipkoppeling en verder geen andere overlastbeveiliging, ook mogelijk, dan zal de instelling minimaal 125% zijn.
De maximale instelling kan per fabrikant afwijken. Zoals je eerder al aangeeft is het soms wel 125/140%.
Er zijn bv Demag-kettingtakels die een slipkoppelinginstelling hebben van zelfs 160%.
Dit betekent dat de fabrieksinstellingen vaak hoger staan dan in de werkvoorschriften is aangegeven.
De fabrikant stelt in veel gevallen dat er niet aan gesteld hoeft te worden binnen de theoretische levensduur.
Is dat wel het geval zal dit vaak een indicatie zijn dat de slipkoppeling aan vervanging toe is.

LET WEL, een getrainde kraanoperator mag niet meer dan de nominale last in de kraan hangen.
En overbelasting zal dan nimmer optreden.
 

In DIN 15400 kunnen alle gegevens worden gevonden.
Kraanhaken mogen zonder reductie worden belast naar de haakpunt toe tot een hoek van 45˚ van verticaal.
De norm geeft de WLL voor deze haken, afhankelijk van materiaal en kraangroep.
 

U kunt beter te rade gaan bij een van de Internationale Klassebureaus, bijvoorbeeld DNV/Lloyds.
In het Internationale verdrag voor zeecontainers zijn de klassebureaus aangewezen om deze te (laten) keuren.
Zij alleen mogen een verklaring van geschiktheid afgeven. Zij werken daarbij  met door hen gemachtigde personen en reparatiebedrijven

Natuurlijk kan een EKH-bedrijf hier een certificaat op afgeven na beproeving.

De klant voldoet hiermee aan alle wettelijke eisen (zie ook de EKH-Werkvoorschriften Deel 2, hoofdstuk 22).

Indien het hijsjuk de beproeving doorstaat zonder gebreken moet een certificaat worden afgegeven.
 

Deze gondel mag door een EKH-bedrijf worden gekeurd. M.a.w. een keuring door een ‘Notified Body’ is niet verplicht.

• Ja de gondel moet minstens 1x per jaar worden gekeurd.
• Het is toegestaan dat het bedrijf, dat het onderhoud verricht, ook deze keuring uitvoert.
• Daarvoor is een hele waslijst op te stellen, onafhankelijk zijn: Liftinstituut, Aboma, Vinçotte en TUV. Daarnaast zijn er natuurlijk de firma’s die leveren en onderhouden, zoals Skyworks, Thyssen etc.

Hier wordt materiaal (al of niet verontreinigd met asbest), samen met personen verticaal getransporteerd.
Het in en uitstappen uit een normale werkbak en het ont-/beladen ervan is verboden op hoogte.
Voor dit soort werk moet een aparte vergunning (met RI&E) worden aangevraagd bij ISZW.
De technische keuring van zo’n bak in gelijk aan een werkbak. Dus uitvoering en eisen.
De technische eisen kunnen (moeten) zijn aangepast aan het gebruik, dus inzage in de RI&E is hier noodzakelijk omdat hierin extra veiligheidseisen kunnen zijn voorgeschreven.

Bijv. extra beveiliging afsluiting klap en sjormogelijkheden lading etc.
Is inzage van RI&E niet mogelijk dan moet bij uitvoering van de keuring worden beoordeeld of alle bij dit specifieke gebruik optredende gevaren effectief zijn voorkomen.  
 

Natuurlijk moeten kabelvlieters worden herkeurd, net als alle hijsmiddelen tenminste 1x/jaar.
Ze zijn in de EKH-werkvoorschriften niet opgenomen omdat de toepassing ervan te beperkt/specifiek is.
Herkeuring kan tot een grondige inspectie op draadbreuken (vooral in de lus) en vervorming (bijvoorbeeld ernstige vervorming van de weefstructuur) beperkt blijven.
Herbeproeving heeft net als bij staalkabels geen zin. Bij het gebruik is de WLL (houdkracht) vooral sterk afhankelijk van de juiste diameterkeuze staakabel/kabelvlieter. Daarnaast speelt de kabelconstructie (en kabeloppervlak) een grote rol.

 

Dit betreft, gezien de lengte en de afwerking van beide kabeleinden, duidelijk een staalkabelstrop.
Op het afgebeelde deel van het Staalkabelcertificaat ontbreekt helaas de WLL.
Deze WLL dient te worden berekend volgens de norm NEN-EN 13414-1. De verwijzing naar die norm ontbreekt op het afgebeelde certificaatdeel.

In de werklastberekening volgens genoemde norm hoort een breeklastreductie van 10% te worden toegepast voor geklemde eindverbindingen.
De gebruiksfactor voor deze staalkabelstrop moet 5 zijn, t.o.v. deze gereduceerde breuklast, volgens genoemde norm.
Er hoeft geen apart certificaat te worden gemaakt voor de eindverbindingen. Volgens genoemde norm garandeert de fabrikant van de strop dat het breeksterkte verlies minder is dan 10%.
 

Het verbod dat niet mag worden gehesen met sjormiddelen komt voort uit het feit dat deze middelen vaak onvoldoende beveiligingen (bijv. haakkleppen) hebben.
Ook komen de gebruiksfactoren vaak niet overeen met de factoren die voor hijsgereedschappen gelden.

Worden zij wel daarvoor gebruikt, dan moet WLL zodanig worden gekozen dat de gebruiksfactor overeenkomt met die geldt voor het gebruik van kettingen als hijsgereedschappen (4).

Hoewel de omschrijving van de werkwijze wat onduidelijk is, heb ik er vertrouwen in dat dit voor dit geval goed kan worden beoordeeld.
 

Het gaat hier duidelijk, zoals de foto’s aangeven, om hulpgereedschappen waarmee de matrijzen kunnen worden ge(ver)plaatst.
Het zijn in principe dus hijsjukken/-traversen en deze moeten worden gekeurd volgens hoofdstuk 22 van de Werkvoorschriften.
Voor de oogbouten die losneembaar zijn, geldt hoofdstuk 13 (staan ook in kruisjeslijst) en zij vallen onder kettingwerk.

De oogbouten zijn van C15 en, tenzij anders aangegeven, moet worden aangenomen dat zij verouderingsgevoelig zijn.
Bij gebruik over een langere periode ontstaat daar dan de noodzaak om de sterkte te beoordelen.
Na beproeving zouden ze dan weer gegloeid moeten worden, wat een kostbare behandeling is. Per saldo is dan vervanging kostentechnisch een betere keuze.
Wat de rest van de constructie betreft, wellicht is het aan te bevelen de oogbouten te vervangen door vastgelaste hijsogen volgens hoofdstuk 27 van de Werkvoorschriften.
De constructie behoeft dan in zijn geheel niet meer te worden beproefd te worden (na éénmalige beproeving).

 

Wat een gevaarlijk stukje hijsgereedschap!

Er is geen enkele beveiliging (op de grip t.o.v. de last) en geen enkele garantie dat de last horizontaal hangt of blijft hangen.
Deze last gaat onmiddellijk (uit)schuiven als hij scheef komt te hangen.

Algemene voorwaarden voor het veilig hijsen van lasten zijn:

• De last moet stabiel hangen
• De last moet horizontaal hangen
• De last mag niet bewegen
• Er moet een goede grip zijn op de last (tussen hijsgereedschap en last)

Nu kan bijvoorbeeld het hijsmiddel worden bekleed met rubber/antislipmateriaal om (meer) grip op de last te krijgen. En er kan voor worden gezorgd dat de last horizontaal hangt.
Maar dat lost het probleem niet op! 

Voor hijsklemmen, waarvan de veiligheid afhankelijk is van de wrijving, geldt het voorschrift dat deze altijd moeten zijn voorzien van een beveiliging die garandeert dat ook bij schokkende beweging de klemkracht blijft bestaan.

Terecht wordt opgemerkt dat moet worden voldaan aan de Arbowet.
Hierin staat in art.3:
De werkgever moet een arbeidsomstandighedenbeleid voeren waarbij hij zorgt voor de veiligheid en de gezondheid van de werknemers.
Gevaren en risico’s moeten “zo dicht mogelijk bij de bron worden voorkomen”. Dit hijsgereedschap voldoet dus zeker niet aan die wet!
Hoewel de wetgeving over de exacte eisen aan hijsgereedschappen niet duidelijk is geven de artikelen 7.3 en 7.4 van het Arbobesluit voldoende duidelijkheid waaraan arbeidsmiddelen moeten voldoen, moet er aan het voorgestelde “hijsgereedschap” meer gebeuren dan wat “rubbertjes” opplakken!
Het meest expliciet is de Machinerichtlijn, zie hiervoor onder meer de bijlage art. 4.1.2.5 en 4.1.2.6.
Volgens dezelfde Machinerichtlijn in bijlage 1, art. 4.1.3 moet de fabrikant beproevingen laten uitvoeren. Hij moet na goedkeuring ook een fabrikantenverklaring afgeven en een CE-markering aanbrengen.

EKH raadt dus aan een veiliger oplossing voor dit hijsprobleem te kiezen!
 

Als fabrikant moet u binnen de EU inderdaad het hijsgereedschap laten beproeven en beoordelen (tekening en berekening) door een deskundig EKH-bedrijf.
Als het gereedschap in orde is krijgt u een EKH-certificaat, dat tevens een fabrikantenverklaring (model 2 A, volgens de EG Machinerichtlijn) is.
U moet zelf op het gereedschap daarna een CE-markering aanbrengen.
Deze procedure is voor de meeste landen buiten de EU ook voldoende, alleen in de USA willen ze nog wel eens extra eisen hebben.
 

EKH is het niet eens met het antwoord van TÜV. Het op de band schrijven van het unieke nummer is te weinig bewijs dat het werkelijk de op het certificaat vermelde band betreft en is dus voor de keurmeester oncontroleerbaar!  

Bovendien is het schrijven op kunststof banden in vele gevallen gevaarlijk omdat er maar weinig permanente viltstiften bestaan die geen oplosmiddelen (weekmakers) bevatten die schadelijk zijn voor de vezels!

Het standpunt van EKH moet in dezen blijven:
“Afkeur indien bij de jaarlijkse inspectie het label ontbreekt”.

Overigens als antwoord aan de klant geldt dit ook:
“Als verantwoordelijke voor het ter beschikking stellen van geschikte arbeidsmiddelen, moeten geen onbekende risico’s worden genomen” (Arbowet, maar geldt ook de in Belgische wetgeving).

Natuurlijk is door zorgvuldig en goed gebruik te voorkomen dat de labels verdwijnen of afscheuren. Ze zijn ook te beschermen (bijv. door vastnaaien op de band of met een hoesje). Dit kost wat extra geld en inspanning…
 

De reden van het weglaten van de gebruiksfactor is waarschijnlijk dat de in huidige versie van de Machinerichtlijn voorgeschreven merktekens wat minder gedetailleerd zijn. (Dat was eerder anders).
Toch staat er nog in de Machinerichtlijn art. 4.3.2. dat moet aangegeven zijn: ‘identificatie van het materiaal wanneer deze informatie nodig is met het oog op het veilige gebruik ervan’.

Indien de band is vervaardigd volgens NEN-EN 1492-1/2 (geharmoniseerde norm) dan moet de gebruiksfactor op het daarin voorgeschreven label vermeld staan.
EKH blijft hijsbanden waaraan geen label, of een label dat niet voldoet aan genoemde norm, afkeuren.

Antwoord:
 
Wat de keurmeesters hebben gedaan is precies zoals het wordt geleerd, dus goed!
 
Het vastplakken van de strengeinden is toegestaan, sommige fabrikanten knopen deze eind(jes) aan elkaar, dat mag ook.
Niet alle fabrikanten beperken zich tot een enkel ”tape-je” om de uiteinden van de rond gesponnen vezelstreng aan elkaar te verbinden.

De opengemaakte banden geven aan dat deze fabrikant het hele gebied waar die verbinding van de uiteinden zit met tape omwikkelt.
Dit is toegestaan mits dat in de buurt van de stiklas van de hoes is, want dan geeft dat geen problemen.
In die stiklas zit namelijk ook het label vast en dat mag nooit worden belast! Het wordt natuurlijk pas verwarrend als zo’n omwikkeling op andere plaatsen voorkomt.

Het is dus goed de eindloze banden af te voelen bij de inspectie en te weten wat je kunt tegenkomen!

 

“Wetstechnisch” is inderdaad identificatie van een hijsmiddel verplicht.
EKH-bedrijven keuren bij de jaarlijkse inspectie daarom de niet van een label voorziene hijsbanden af. Dit is ongeacht de leeftijd van de band, want die is immers niet meer te achterhalen.
Het kan dus voorkomen dat een nieuwe hijsband wordt afgekeurd, omdat het label is verwijderd. Hier is natuurlijk wat aan te doen, zoals:
Instructie aan het personeel om de labels niet te verwijderen en de hijsbanden zo te belasten dat het label niet in de knel komt (zodat het van de band scheurt);
Het EKH-bedrijf te verzoeken, mits de band nog in goede staat is, van een nieuwe markering (los bandje voorzien van nummer om de hijsband), uiteraard voorzien van een nieuw certificaat. Voorwaarde is wel dat de fabrikant en de datum ingebruikname van de band bekend is. Het zal duidelijk zijn dat dit extra kosten met zich mee brengt.
Overigens kunnen afgekeurde hijsbanden worden verzameld, zodat het materiaal kan worden hergebruikt.

Ook hierbij kan het EKH bedrijf helpen!.
 

Wat hier gevraagd wordt kan niet volgens EKH. Het afgeven van EKH-certificaten is uitsluitend voorbehouden aan gecertificeerde EKH-bedrijven.
Als hij zelf onderdelen vervangt wordt u fabrikant/samensteller. U bent dan zelf productaansprakelijk en -verantwoordelijk.

Indien u dat doet met toestemming van de fabrikant en volgens voorschriften van de fabrikant dan kunt u (als gemachtigde van de fabrikant) wellicht een fabrikantenverklaring IIA afgeven.
 

Amerika is groot en het is heel erg afhankelijk waar de gereedschappen worden gebruikt.
Aan boord van schepen is het geen probleem, want USA heeft het ILO-verdrag getekend.
De marine heeft zijn eigen regels en bij landgebruik is het afhankelijk van de industrietak (een beetje zoals in Duitsland).
CE-markering is in de USA niet nodig, maar heeft wel een pré.
Het beste advies is vraag het eens aan ABS
(American Bureau of Shipping).
 

Inderdaad mogen de EKH gekeurde hijsgereedschappen in België worden gebruikt.
De termijn van 3 maanden is bekend en is een nationale (Belgische wettelijke) eis, vastgelegd in een Koninklijk besluit. Daarin zijn tevens de EDTC’s vastgelegd die dit mogen uitvoeren. De hijsgereedschappen moeten in België dus na 3 maanden opnieuw worden gekeurd.

Overigens is dat in België slechts een visuele beoordeling.
 

Wat hier gevraagd wordt kan niet volgens EKH. Het afgeven van EKH certificaten is uitsluitend voorbehouden aan gecertificeerde EKH bedrijven.
Als hij zelf onderdelen vervangt wordt hij fabrikant/samensteller. Hij is dan zelf productaansprakelijk en verantwoordelijk.
Indien hij dat doet met toestemming van de fabrikant en volgens voorschriften van de fabrikant dan kan hij (als gemachtigde van de fabrikant) wellicht een fabrikantenverklaring IIA afgeven.
 

Wat hier gevraagd wordt kan niet volgens EKH. Het afgeven van caten is uitsluitend voorbehoudenaan gecertificeerde EKH bedrijven. Als hij zelf onderdelen vervangt wordt hij fabrikant/samensteller. Hij is dan zelf product- aansprakelijk en verantwoordelijk.

In principe moeten alle arbeidsmiddelen, waarvan de veiligheid door gebruik kan verminderen, jaarlijks worden gekeurd door een deskundig persoon (zie het Arbobesluit)
De voorbeelden vallen daar zeker onder.

Ik zie niet in waarom een balancersysteem of een (bijzondere) heftafel niet door een EKH-keurmeester kan worden gekeurd.
Het zijn bijzondere uitvoeringen van hijs- en hefwerktuigen en worden niet (letterlijk) in de werkvoorschriften worden behandeld.

Dat betekent echter niet, dat een ervaren EKH-keurmeester er met behulp van de fabrikanten informatie niet uit zou komen. Hij kan zondermeer, als deskundige, de keuring van dit soort werktuigen verrichten!